اگر چه متن توافق نامه و سازوکار تعیین قیمت از سوی طرفین اعلام نشده و قرار است سری بماند اما با دستاورد هفته گذشته می‌توان امیدوار بود که طرح انتقال گاز ایران به هند از طریق پاکستان از این به بعد با سرعت بیشتری مراحل اجرایی خود را طی کند.
قیمت گاز و سازوکار تعیین آن مهمترین مشکل در سالهای اخیر برای اجرای این طرح بود که طرف هندی مذاکرات عامل اصلی اختلاف طرفین بود. هندی‌ها قیمت پایینی در حدود 5/4 دلار برای هریک میلیون واحد گاز (بی تی یو)را در نظر داشتند درحالیکه طرف ایرانی قیمتی در حدود 7 دلار را در نظر داشت. تداوم اختلاف طرفین موجب انتخاب یک شرکت مشاور بی‌طرف برای ارائه راهکاری در این زمینه شد که نهایتا در اجلاس تهران با مشارکت این شرکت و جدیت طرف ایرانی برای رسیدن به نتیجه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای مطلوب و شکست بن بست مذاکرات، طرفین به توافقی اولیه دست پیدا کردند. ولی به هرحال این توافق باید از سوی مقامات عالی سه کشور تایید شود.
فارغ از این توافق عملیات اجرایی طرح عملا از سوی ایران با توجه به آغاز احداث خط لوله هفتم در جنوب شرقی کشور که تامین‌کننده گاز مصرفی برخی از استانهای کشور است شروع شده و به نظر می‌رسد ایران با نگاهی بلندمدت و امیدوارانه به طرح چشم دوخته است و به هر تدبیری شده در صدد عملیاتی شدن طرح و فراهم کردن زمینه‌های بهره‌برداری سیاسی و اقتصادی از آن است.
اما نکته حائز اهمیت در این زمینه، قیمت توافق شده گاز در این طرح است. سال گذشته دولت آقای احمدی نژاد در بدو تصدی مسئولیت حساسیت زیادی روی قراردادهای نفت و گاز نشان داد و در صدد اصلاح قراردادهای بیع متقابل و تجدید نظر در قراردادهای منعقده با طرف‌های خارجی برآمد و در این زمینه هم تا حد زیادی پیش رفت. اما فارغ از توافق اخیر با طرف‌های هندی وپاکستانی در ماه‌های اخیر شاهد انعقاد قراردادهایی هستیم که از دید کارشناسان قابل نقد است.باید دقت کرد تاثیر فشارهای سیاسی خارجی دولت را به انعقاد قراردادهایی که امکان اجرایی شدن آن به لحاظ فنی و اجرایی وجود ندارد هدایت نکند و شرایطی رخ ندهد که مورد انتقاد باشد و هزینه‌هایی را در دراز مدت تحمیل کند.
بنابراین با وجود اهمیت نقش انرژی و تلاش کشور برای بهره برداری صحیح از منابع گاز و صادرات از جمله به شبه قاره هند و شرق آسیا، قراردادهای منعقده باید متناسب با منطق اقتصادی، بازارهای انرژی، تغییر شرایط و نگاه بلندمدت و همه جانبه باشد.
علیرضا سلطانی: نمایندگان ایران، هند و پاکستان سرانجام پس از یک وقفه طولانی بر سر قیمت گاز صادراتی ایران، به توافق رسیدند و به این ترتیب سه کشور گام مهمی‌در اجرایی کردن این طرح استراتژیک منطقه‌ای برداشتند.
کد خبر 14283
